Leuvense wetenschappers voorspellen
spraakverstaan vanuit hersengolven
Onze hersengolven tonen of we iets verstaan hebben. (Bron: UZ Leuven Nieuws, 28 februari 2018)
Een verhaal horen en de boodschap echt verstaan is niet hetzelfde. Je kan perfect een totaal onbekende taal horen, maar daarmee begrijp je nog niet wat er gezegd wordt. Een veelgehoorde klacht van mensen met een hoorapparaat is dat ze wel horen, maar niet verstaan.
Wetenschappers proberen steeds betere manieren te vinden om zowel gehoor als spraakverstaanbaarheid te testen. Er bestaan al langer testen die uitmaken of je zachte geluiden kan horen: denk aan de audiometrische test bij de neus-keel-oorarts waarbij je moet aangeven of je biepjes hoort. Het kan ook met een elektro-encefalogram (EEG): in dat geval worden je hersengolven gemeten terwijl je luistert. Bij pasgeboren baby’s wordt die gehoortest standaard uitgevoerd: de baby hoort via kapjes over de oren klikgeluiden. Elektrodes op het hoofd meten of er hersengolven ontstaan als reactie op die geluiden. Het grote voordeel is dat een EEG een objectieve meting is en dat de persoon zelf helemaal niets hoeft te doen.
Om verstaanbaarheid te testen zijn de opties veel beperkter, legt professor Tom Francart van de Onderzoeksgroep Experimentele Oto-rino-laryngologie uit. “Dat gebeurt nu enkel met een gedragsmatige test. Men laat je een woord of zin horen. Je moet die dan herhalen zodat de audioloog kan nagaan of je de boodschap verstaan hebt. Die test vereist natuurlijk actieve medewerking van de patiënt. Wetenschappers zoeken al langer naar een op EEG gebaseerde methode die volledig automatisch niet alleen gehoor, maar ook spraakverstaanbaarheid kan meten.”
En dat is nu gelukt, vertelt Francart. “We meten met 64 elektrodes de hersengolven wanneer iemand naar een zin luistert. We combineren al die metingen en halen daar de ruis uit. Als je bijvoorbeeld je arm beweegt, geeft dat namelijk ook hersengolven. Maar wij filteren daar zo veel mogelijk uit wat niet met het spraakgeluid te maken heeft. Het overblijvende signaal vergelijken we met de oorspronkelijke zin, en dat vertelt ons niet alleen of je iets gehoord maar ook of je het begrepen hebt.”
We werken aan betere decoders die op termijn moeten toelaten om op basis van hersengolven af te leiden wat iemand gehoord heeft, of zelfs wat iemand denkt, maar niet hardop zegt.
Hoe dat juist gebeurt, heeft veel weg van twee geluidsbestandjes op je computer vergelijken: als je die afspeelt, zie je vaak een balk met geluidsgolven. “Je hebt het oorspronkelijke geluidsbestand met de zin die je te horen krijgt. En wij maken een ander geluidsbestand dat we van je hersengolven afleiden. Als die twee bestanden goed overeenkomen, betekent dat dat je de boodschap goed verstaan hebt. We vergelijken dus het oorspronkelijke spraaksignaal met een reconstructie daarvan.” Met deze nieuwe techniek kan men nu objectief en automatisch vaststellen of iemand iets verstaan heeft. En in de toekomst misschien nog meer, legt Francart uit. “We kunnen op dit moment nog geen gedachten lezen. Maar we werken aan betere decoders die op termijn moeten toelaten om op basis van hersengolven af te leiden wat iemand gehoord heeft, of zelfs wat iemand denkt maar niet hardop zegt.”
Met deze test kan men betere diagnoses over spraakverstaanbaarheid stellen bij mensen die niet kunnen reageren, zoals bijvoorbeeld comapatiënten. Op termijn moet dit onderzoek ook leiden tot ‘slimme’ hoorapparaten en cochleaire implantaten – implantaten in het slakkenhuis van het oor – die zichzelf instellen, vervolgt Francart. “Op dit moment zorgt zo’n toestel er alleen voor dat het geluid ontvangen wordt. Met ingebouwde elektrodes zou dat apparaat zelf kunnen meten hoe goed de boodschap verstaan wordt en of het moet bijstellen. Bijvoorbeeld, afhankelijk van het rumoer op de achtergrond.”
Overzicht
nieuws
10/01/2021
Gebruik deze Nederlandstalige en Engelstalige liedjes om weer van muziek te genieten
Lees meer04/01/2021
Cochlear plant kleinschalige CI-informatiebijeenkomsten in voorjaar 2021
Lees meer21/12/2020
De ONICI Nieuwsbrief van december 2020 is gratis online te lezen.
Lees meer21/12/2020
OPCI-online huiskamerbijeenkomsten Cochleair Implantaat 2021
Lees meer18/12/2020
Online wintersymposium ‘Meer dan een kwarteeuw cochleaire implantatie in het UZA’
Lees meer16/12/2020
Nucleus 6 oplaadbare batterijen en oplader te koop
Lees meer14/12/2020
CI-informatiebijeenkomsten van Advanced Bionics – nu ook online
Lees meer11/12/2020
Advanced Bionics ontvangt FDA-goedkeuring voor het Marvel CI-platform
Lees meer09/12/2020
Sport Vlaanderen organiseert tijdens Paasvakantie te Hofstade een avonturenkamp voor dove/slechthorende kinderen
Lees meer07/12/2020
KCE publiceert rapport met aanbevelingen voor terugbetaling hoorimplantaten in België
Lees meer01/12/2020
'Op weg naar geluk', met Tom Aerts van Hoorcentrum Aerts, in gesprek met Leo De Raeve
Lees meer02/11/2020
Mondmaskers mogen in België even af als ze de communicatie belemmeren met mensen met een gehoorverlies
Lees meer19/10/2020
MED-EL zorgt voor eerste volledig implanteerbare CI in Europa
Lees meer28/09/2020
Thuis je lipleesvaardigheden online trainen via www.spraakafzienoefenen.nl. Bezorg ons je ervaringen.
Lees meer05/09/2020
Jaarverslag EURO-CIU 2019 is verschenen
Lees meer26/08/2020
Op 27 augustus 2020 werd een belangrijke internationale consensus gepubliceerd over de behandeling van volwassenen met een cochleair implantaat
Lees meer07/08/2020
Leo De Raeve geïnterviewd voor de Internationale PodCast Serie van Cochlear over ‘Hoorzorg Vandaag’.
Lees meer03/08/2020
Te koop: Nucleus 7 + onderdelen + Minimic & Phoneclip
Lees meer14/04/2020
RTLZ(NL) maakt TV-reportage over implanteerbare hooroplossingen
Lees meer17/02/2020
Maastricht UMC+ plaatst 1000ste Cochleair Implantaat
Lees meer01/02/2020
CI-informatiebijeenkomsten nu ook in België
Lees meer24/12/2019
De nieuwe SONNET 2 audioprocessor van MED-EL is nu beschikbaar met al zijn accessoires
Lees meer17/11/2019
Nieuwe Belgische CI-criteria gaan vanaf 1 december 2019 in voege
Lees meer04/11/2019
Audiolink, de nieuwe all-in-one streamer voor SONNET gebruikers van Med-el.
Lees meer04/11/2019
Op 29 oktober 2019 was er binnen de reeks 'Dokters van Nu' bij de AVROTROS een mooie uitzending over 'het gehoor'
Lees meer19/09/2019
Advanced Bionics biedt unieke hooroplossingen passend bij de nieuwe Belgische criteria voor cochleaire implantatie
Lees meer17/09/2019
Leo De Raeve schreef opiniestuk in Knack over de nieuwe Belgische CI-criteria
Lees meer12/07/2019
MED-EL lanceert nieuwe Sonnet 2 audioprocessor
Lees meer24/06/2019
Cochleaire Implantaten prominent aanwezig op TV
Lees meer19/06/2019
Ronald Pouyo (Universiteit Luik) valt in de prijzen met de prachtige foto 'spiral of sound'
Lees meer02/05/2019
Nieuw omkaderingsmechanisme vanaf september 2019 voor Vlaamse kinderen met een gehoorverlies in gewoon onderwijs
Lees meer14/03/2019
Naída CI Q90 van Advanced Bionics connecteerbaar met vrijwel alle Bluetooth-compatibele apparaten
Lees meer06/02/2019
Ricardo en Rosan zetten een schrijftolk in voor hun studie
Lees meer29/01/2019
Vlaamse schrijftolken aan zet !
Lees meer16/01/2019
'MED-EL shop' nu online voor Belgische Med-el gebruikers
Lees meer24/10/2018
CochlearTM Nucleus® 7, nu niet meer alleen voor iPhone, maar ook voor Android™
Lees meer18/10/2018
Mira Van Wilderode (BE) en Maura Eggink (NL) winnen de Oticon Medical scriptieprijs 2018
Lees meer13/09/2018
Wetenschappers van het UZA en de Universiteit Antwerpen tonen aan dat een cochleair implantaat slechthorende ouderen kan behoeden voor dementie.
Lees meer16/07/2018
Wachtlijsten voor volwassen CI-gebruikers kunnen in Nederland oplopen tot 20 maanden
Lees meer10/05/2018
Universiteit-Hasselt en Microsoft-USA zoeken proefpersonen voor onderzoek naar het verbeteren van tekstuele communicatie.
Lees meer24/03/2018
Recent rapport van Universiteit Londen bevestigt grote moeilijkheden met begrijpend lezen bij DSH leerlingen.
Lees meer24/03/2018
Recente Amerikaanse studie toont groot belang van beurtnemingen tijdens een gesprek.
Lees meer24/03/2018
8 Nederlandse verenigingen voor mensen met een gehoorverleis of taalontwikkelingsstoornis lanceren samen de website 'sterkerdoor.nl'.
Lees meer24/03/2018
Leuvense wetenschappers voorspellen spraakverstaan vanuit hersengolven
Lees meer24/03/2018
Ouderdomsslechthorendheid niet te verwaarlozen
Lees meer16/03/2018
Kaat krijgt twee CI's: artikel in het Belang van Limburg en reportage op TV-Limburg op 16 maart 2018
Lees meer01/03/2018
Vlaams parlement keurt resolutie goed ter voorkoming van gehoorschade en tinnitus en stimuleert de handeling door CI
Lees meer23/02/2018
"Aan beide oren doof en toch maar één CI terugbetaald", publicatie in het Belang van Limburg naar aanleiding van de Internationale CI-dag.
Lees meer02/02/2018
UGent en UZ Gent plannen evenwichtsscreening van alle Vlaamse baby's met een gehoorverlies
Lees meer14/12/2017
Persbericht Eurotrak studie 2017: te weinig Belgische slechthorenden vinden weg naar hoorzorg
Lees meer06/10/2017
Cochlear lanceert in Nederland het informatieplatform 'Ik wil graag horen'.
Lees meer02/09/2017
Leerling met CI vertelt over haar ervaringen in regulier en speciaal onderwijs
Lees meer12/07/2017
Erbij Horen !! Een leuke nieuwe website voor slechthorende en dove kinderen.
Lees meer28/06/2017
Hoe een bimodale aanpassing (CI + hoorapparaat) goed afregelen ? Advanced Bionics en Cochlear schrijven richtlijnen uit.
Lees meer31/05/2017
Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) keurt actieplan goed met aandacht voor gehoorverlies
Lees meer13/05/2017
Jens, een 10-jarige jongen met CI, vertelt over zijn CI in de Nederlandse BZT-show
Lees meer16/03/2017
3 leuke ervaringsverhalen met de bimodale hooroplossing van Advanced Bionics en Phonak, de Nadia Link
Lees meer24/02/2017
ONICI, VLOK-CI, AHOSA, Onder Ons en Telecontact vragen meer aandacht voor personen met een gehoorverlies
Lees meer13/12/2016
Het Nederlandse (online) tijdschrift 'Mijn Gezondheidsgids' interviewt Leo De Raeve (ONICI)
Lees meer26/11/2016
Op donderdag 24 november 2016 was er op Nederland 2 een uitzending over 'het belang van muziek voor CI-gebruikers'.
Lees meer21/11/2016
Regionale tv-zender RobTV (Vlaams Brabant) maakte reportage over de betrokkenheid van UZ-Leuven in de ontwikkeling van het cochleair implantaat.
Lees meer07/11/2016
Vergelijkende informatie tussen de producten van de CI-merken Advanced Bionics, Cochlear en Med-el is nu beschikbaar.
Lees meer11/03/2016
Lokale omroep Focus West Vlaanderen maakte mooie reportage over volwassen CI-gebruiker Karen
Lees meer20/02/2016
Schrijftolken worden steeds belangrijker voor onze CI-jongeren. Lees maar even het verhaal van Thibault dat op 13 februari in De Standaard verscheen.
Lees meer10/09/2015
De impact van gehoorverlies op de kwaliteit van leven wordt volgens recente studies enorm onderschat.
Lees meer28/03/2015
Vanaf 1 april 2015 zal in België« ook een CI terugbetaald worden bij kinderen tot 12 jaar met een asymmetrisch gehoorverlies (één doof oor en één slechthorend oor > 60dB)
Lees meer23/07/2014
De Nederlandse Veldnorm Cochleaire Implantatie (CI) van 2008 werd eind 2013 herzien.
Lees meer25/06/2014
Nederland vergoedt tweezijdige cochleaire implantatie bij kinderen tot 18 jaar.
Lees meer10/02/2014
Op maandag 10 februari 2014 verscheen een uitgebreid artikel in Het Belang van Limburg naar aanleiding van de recente doctoraatsverdediging van Leo De Raeve
Lees meer08/02/2014
Het Doctoraal proefschrift van Leo De Raeve is bij ONICI te koop.
Lees meer08/02/2014
Op 5 februari 2014 doctoreerde Leo De Raeve (ONICI) aan de Radbouduniversiteit Nijmegen tot Doctor in de Medische Wetenschappen.
Lees meer01/10/2013
Pioniers op vlak van cochleaire implantatie (Dr. Graeme M. Clark, Dr. Ingeborg Hochmair en Blake S. Wilson) ontvingen op 22 september 2013 de 'Amerikaanse Nobelprijs' voor hun bijdrage aan de ontwikkeling van het cochleair implantaat.
Lees meer24/02/2013
Sinds 1 oktober 2012 is er in België een nieuwe wetgeving voor financiële tussenkomst door het RIZIV bij (bilaterale) cochleaire implantatie
Lees meer