De meerwaarde van een bilaterale CI

Onder bilateraal cochleaire implantatie verstaan we dat aan beide oren een cochleair implantaat gedragen wordt. 
De overgrote meerderheid (75% in 2014) van de doofgeboren kinderen worden in België bilateraal geïmplanteerd, omdat sinds 2010 de terugbetaling door het RIZIV is goedgekeurd tot de leeftijd van 12 jaar. In Nederland werd bilaterale implantatie eerst maar vergoed tot de leeftijd van 5 jaar. Maar sinds 2012 kan het ook voor kinderen en jongeren van 5 tot 18 jaar. Het CVZ (College van Zorgverzekeringen) accepteerde op 16 juli 2012 de indicatiecriteria van de beroepsgroep. Verzekerden van 5 tot en met 18 jaar kunnen in aanmerking komen voor een tweede cochleair implantaat mits zij voldoen aan de indicatiecriteria van de richtlijn. Deze indicatiecriteria kun je hier downloaden.

Voor volwassenen bestaat er in België en Nederland geen financiële tussenkomst voor een tweede CI.

De meerwaarde van een bilaterale implantatie zijn voornamelijk:
-een betere hoordrempel (met 2 oren hoor je beter dan met 1)
-hoofdschaduweffect opgelost. Doordat jenu aan beide oren een microfoon draagt, zit er altijd een microfoon aan die kant waar het geluid vandaan komt. Bij het dragen van 1 CI kan het zijn dat het geluid van de andere kant komt dan waar de geluidsprocessor gedragen wordt en dan houdt je hoofd dat er tussen zit heel wat geluid tegen. Met 2 CI's is dat dus niet het geval.
-richtinghoren (localisatie): met twee toestellen ben je (na een tijd) in staat om te kunnen richtinghoren. Niet in dezelfde mate als horende mensen, maar toch aanzienlijk beter dan met één CI. Hierdoor heb je in een groepsgesprek ook vlugger de spreker te pakken, waardoor je ook vlugger kan ondersteunen met het lipbeeld.
-beter spraak verstaan in omgevingslawaai: dit is alleen mogelijk met 2 CI's en indien je hersenen geleerd hebben om lawaai van spraak te onderscheiden. Niet elke bilaterale CI-gebruiker komt tot beter verstaan in achtergrondlawaai. De beste resultaten worden behaalt door kinderen die op jonge leeftijd 2 CI's hebben gekregen of door doofgeworden volwassenen, die korte tijd doof zijn.

Dit alles heeft als gevolg dat luisteren minder inspanning vraagt (minder vermoeiend is) en dat ze makkelijker komen tot incidenteel leren (oppikken van informatie uit de omgeving die niet rechtstreeks tegen hen gezegd wordt: van radio, TV, vrienden op de speelplaats,...), wat kan leiden tot een betere verbale cognitie. 

 

*1 oktober 2012: Nieuwe wetgeving voor financiële tussenkomst door het RIZIV bij (bilaterale) cochleaire implantaties in België
Op 14 augustus 2012 verscheen in het Belgisch staatblad een nieuwe regelgeving aangaande de terugbetaling van Cochleaire Implantaten door het RIZIV (Rijks Instituut voor Ziekte en Invaliditeits Verzekering). Deze nieuwe wetgeving zal in voege gaan op 1 oktober 2012.

Wat zijn de voornaamste nieuwigheden?
1. Er is aan het beste oor een gemiddeld gehoorverlies (op 500-1000 en 2000Hz) van minimum 85 dB HL vereist (voorheen was dit 90 dB HL);
2. Een bilaterale implantatie is alleen mogelijk bij kinderen onder de 12 jaar en uitzonderlijk tot 18 jaar bij mogelijke verbening van het slakkenhuis en bij auditieve neuropathie;
3. Sequentiële bilaterale implantatie is enkel mogelijk nadat na de eerste implantatie met succes het reeducatieprogramma werd gevolgd ;
4. Vervanging van het uitwendig deel (zowel voor de eerste CI als bij bilaterale CI) kan om de vijf jaar bij rechthebbenden van hun achtste verjaardag (dus t/m 7 jaar);
5. Vervanging van het uitwendig deel (zowel voor de eerste CI als bij bilaterale CI) kan om de drie jaar bij rechthebbenden voor de leeftijd van acht jaar;
6. De implantatiecentra moeten elk moment de resultaten van de patiënten kunnen voorleggen aan het College van geneesheren-directeurs;
7. De inwendige delen (van alle merken en types die door het RIZIV zijn goedgekeurd) hebben een garantie 10 jaar;
8. De uitwendige processor en batterijhouder hebben een garantie van 3 jaar bij kinderen jonger dan 8 jaar en 5 jaar garantie boven de 8 jaar. (dus ook bij volwassenen);
9. Ter vervanging van de verzekering voor herstelling worden nu bij de aflevering extra reserve-onderdelen meegeleverd: voor rechthebbenden minder dan 8 jaar zit in de kit: 1 extra oplaadbare batterij, 1 lader voor de heroplaadbare batterij, 2 antennes (2 coils en 2 magneten), 5 kabels en 12 oorhaken of haakjes of snugfits of gevormde oorstukjes; voor rechthebbenden vanaf 8 jaar zit in de kit: 1 extra oplaadbare batterij, 1 lader voor de heroplaadbare batterij, 3 antennes (3 coils en 3 magneten), 7 kabels en 12 oorhaken of haakjes of snugfits of gevormde oorstukjes.

De volledige publicatie in het Belgisch Staatsblad kan hier gedownload worden.

 

*16 juli 2012: Nederlands College voor Zorgverzekering (CVZ) adviseert na grondige studie bilaterale CI voor dove kinderen voor de leeftijd van 5 jaar (overgenomen van www.doof.nl dd. 15.08.12.)
Bilaterale cochleaire implantatie (BiCI) is bewezen effectief voor tweezijdig dove en zeer slechthorende kinderen tot de leeftijd van 5 jaar en voldoet daarmee aan de criteria voor de stand van wetenschap en praktijk. Dat is de conclusie van het College voor Zorgverzekering in een rapport (hier te downloaden) dat onlangs is gepubliceerd.
In drie van de vier vergelijkende studies (niveau B) van goede en gemiddelde methodologische kwaliteit, met verschillende meetinstrumenten aangetoond dat BiCI effectiever is dan unilaterale CI (UCI) ten aanzien van meerdere aspecten van de taal en spraakontwikkeling bij prelinguaal dove kinderen.
Al de kinderen in deze studies kregen het tweede CI vóór de leeftijd van 5 jaar. Het CVZ kan nu alleen voor deze groep kinderen concluderen dat er voldoende bewijs gevonden is voor de meerwaarde van BiCI boven UCI.
Voor de groep tweezijdig dove en zeer slechthorende kinderen tussen de 5 en 18 jaar is op dit moment geen bewijs gevonden. Deze groep wordt in de komende jaren steeds kleiner omdat de jonge kinderen bilateraal geïmplanteerd gaan worden. Het is niet meer te verwachten dat er voor deze groep kinderen nog nieuwe onderzoeksresultaten beschikbaar gaan komen. Het CVZ concludeert dat het aan de beroepsgroepen is om op korte termijn te komen tot een onderbouwd indicatieprotocol op basis van internationaal onderzoek en heeft dit verzoek neergelegd bij de beroepsgroepen. Het Cochleaire Implantatie Overleg Nederland (CI-ON) heeft op dit verzoek positief gereageerd en verwacht voor eind 2012 met een onderbouwd indicatieprotocol te kunnen komen. Het CVZ zal dit indicatieprotocol zodra het beschikbaar komt beoordelen. (overgenomen van www.doof.nl (dd. 15.08.12)


*17 september 2011: geschillencommissie geeft nog meer Nederlandse ouders gelijk in de vergoeding van een 2de CI
Na de uitspraak van juni 2010 (zie hieronder) gingen een aantal verzekeringen overstag, en vergoedde een 2e CI voor kinderen die aan dezelfde criteria voldeden. Er waren echter ook verzekeringen die bleven weigeren. Eén ouder die dat meemaakte, stapte opnieuw naar de geschillencommissie. De geschillencommissie gaf deze ouder gelijk: het kind voldeed aan genoemde criteria, en dus moet de verzekeraar de 2e CI vergoeden. Het bindend advies van 17-8-11 kunt u terugvinden op de website van de SKGZ. Klik hier om de uitspraak te downloaden.

 

*Juni 2010: Nederlandse ouders winnen hun strijd tegen de zorgverzekering en de 2de CI wordt nu terugbetaald bij hun kind
De ouders van Mathilde waren ervan overtuigd dat hun dochter baat zou hebben bij een tweede CI. Ze gingen naar Belgïe. De geschillencommissie voor de zorgverzekeringen oordeelde deze zomer dat de ingreep inderdaad in het belang van het kind was en sommeerde de zorgverzekeraar om de kosten te vergoeden.Veel ouders willen voor hun kind een tweede CI. Voor een bepaalde groep kinderen is de recente uitspraak van betekenis. Kinderen t/m 8 jaar die hun eerste CI korter dan 2 jaar geleden kregen, kunnen nu bij hun verzekeraar vergoeding eisen. Voor meer informatie hierover verwijzen wij julie naar de website van OPCI: http://www.opciweb.nl

 

*OPCI komt in actie voor vergoeding tweezijdige CI bij kinderen (10.02.10.)
Nederland is zolangzamerhand het enige land in Europa waar een 2e CI bij kinderen nog niet vergoed wordt. Het standpunt van het College van Zorgverzekeraars is dat het nut van een 2e CI niet wetenschappelijk onderbouwd is - daarom willen zij niet vergoeden.

De OPCI-werkgroep bilaterale CI heeft het standpunt van het College van Zorgverzekeraars, dat op 16 november 2009 bekend gemaakt werd, uitgebreid bestudeerd. De werkgroep is tot de conclusie gekomen dat het standpunt van het CvZ onhoudbaar en aanvechtbaar is, ieder geval voor wat betreft kinderen die tweezijdig volledig doof zijn.

Daarom komt OPCI, als belangenhartiger, in actie.

Eind januari 2010 schreef de werkgroep een brief aan minister Klink met een oproep om het beleid aan te passen. De brief aan minister Klink kunt u hier lezen. Ook de vaste kamercommissie VWS werd benaderd. Benadrukt wordt, dat het geld dat nodig is voor tweezijdige implantatie van kinderen goed besteed is, omdat de ontwikkelingskansen flink toenemen, wat weer besparingen oplevert op de onderwijsbegroting, en in een later stadium op Wajong-uitkeringen.

Op dinsdag 16 februari 2010 ging de OPCI-werkgroep naar Den Haag om deze petitie aan te bieden aan de vaste kamercommissie VWS.

 

*"Position Statement on Bilateral Cochlear Implantation"
Zowel de British Cochlear Implant Group (BCIP) als de William House Cochlear Implant Study Group hebben vrij recent de huidige stand van zaken op vlak van bilaterale implantatie in een tekst neergeschreven.
De BCIG zegt dat het ondertussen duidelijk is dat een tweede cochleair implantaat een meer-waarde heeft ten opzichte van een unilateraal implantaat:
-geluid kan beter gelokaliseerd worden;
-beter spraakverstaan in stilte;
-beter spraakverstaan in omgevingslawaai;
-de auditieve cortex wordt gestimuleerd vanuit beide oren;
-hiermee is het zeker dat het beste oor geïmplanteerd is;
-verbetering van de spraak- taal- en auditieve ontwikkeling bij kinderen;
-moest er één implantaat tijdelijk even uitvallen, je hebt altijd een reserve;
-muziek klinkt mooier;
-geluid en spraak klinkt ruimtelijker en daardoor natuurlijker
Bij doofgeworden volwassenen hebben deze voordelen tot gevolg dat zij onder andere in de werksituatie beter gaan functioneren. Kinderen zullen hierdoor een hoger schools niveau kunnen bereiken.
Bovenvermelde voordelen werden allemaal bewezen in degelijk wetenschappelijk onderzoek.
De William House Cochlear Implant Study Group is samengesteld uit de meest vooraanstaande figuren uit de Verenigde Staten op vlak van bilaterale implantatie. Zij hebben de 22 voornaamste publicaties op dit vlak bestudeerd en zijn alzo tot een tekst gekomen. Die tekst werd vervolgens besproken op een bijeenkomst met 250 CI-professionelen. Dit leidde tot de definitieve tekst (de Position Statement) die in februari 2008 werd gepubliceerd in het tijdschrift Otology & Neuroto-logy, 29, p. 107-108. Ook zij wijzen erop dat twee-origheid een grote meerwaarde heeft ten opzichte van éénorigheid en dit vooral op vlak van spraakverstaan in omgevingslawaai en richtinghoren. De literatuur is het op dat vlak ook helemaal eens. Bilaterale implantatie moet volgens deze studiegroep dan ook sterk aanbevolen worden, zowel bij kinderen als bij bilateraal doofgeworden volwassenen.

*Terugbetaling bilaterale Implantaties in Europese landen.
In tussentijd hebben we vernomen dat bilaterale implantaties niet alleen in Duitsland terugbetaald worden, maar ook in verschillende andere Europese landen, zij het soms onder bepaalde voorwaarden. We geven jullie even een overzicht dat ons ter beschikking werd gesteld door Cochlear Benelux:
USA: in geval van meningitis + er lopen een aantal projecten in CI-centers + zorgverzekering Blue Cross komt tussen in bilaterale CI bij kinderen (sinds 25.07.06.)
België: 42 kinderen onder 12 jaar ontvingen tweede CI in kader van een project in 2002 + algemene terugbetaling bij kinderen < 12 jaar (sinds 1 Februari 2010)
Duitsland: tussenkomst afhankelijk van zorgverzekering en regio tussenkomst in 2de CI voor kinderen
Engeland: algemene tussenkomst voor simultane bilaterale implantatie bij kinderen < 12 jaar sinds 1 septepber 2009, voordien terugbetaling 2de CI enkel bij meningitis of in kader van bepaalde projecten in CI-centra
Frankrijk: Enkel tussenkomst bij 2de CI als de CI-firma bereid is de tweede CI aan de helft van de prijs te leveren.
Netherland: tussenkomst in geval van meningitis + enkele projecten in CI-centra
Oostenrijk: tussenkomst Bilateral CI bij kinderen en volwassenen
Spanje: tussenkomst Bilateral CI bij kinderen en volwassenen
Zweden: tussenkomst Bilateral CI bij kinderen en volwassenen
Denemarken: tussenkomst bilaterale CI bij kinderen > 18 jaar
Zwitserland: tussenkomst bilaterale CI bij kinderen en volwassenen