Vlaamse verenigingen rond hoorzorg vragen overleg met
VRT rond hun beeldvorming van doven en slechthorenden.
Aanleiding van het gesprek was een gezamenlijk schrijven (zie beneden) van de diverse verenigingen voor doven en slechthorenden die vaststelden dat de VRT geen objectief beeld toont van de populatie van kinderen en volwassenen met gehoorverlies, door bijna uitsluitend personen die communiceren in Vlaamse Gebarentaal in beeld te brengen. Het betrof de verenigingen Ahosa, Onder Ons, De negende van en VLOK-CI aangevuld met Anouk Hofkens (universitaire revalidatiecentra), Martine De Smit (federatie van Centra voor Ambulante Revalidatie) en Leo De Raeve (ONICI).
Op 10 juni 2024 vond het overleg plaats waarbij, na een woordje uitleg vanuit de organisaties, de vertegenwoordigers van de VRT moesten erkennen dat het niet makkelijk is om een onzichtbare beperking in beeld te brengen, als deze mensen geen gebaren gebruiken.
Onderstaand gezamenlijk schrijven werd 22 april 2024 naar de dienst Diversiteit van de VRt gestuurd:
"Wij, het Hoornetwerk Vlaanderen, zouden ons graag even tot jullie, dienst Diversiteit van de VRT, richten over het (verkeerde) beeld dat de VRT voortdurend in de media toont over het leven en de communicatie van kinderen, jongeren en volwassenen met een gehoorverlies.
Terwijl 10% van de Belgische bevolking (ruim 1 miljoen) een gehoorprobleem heeft, hoorapparatuur draagt en communiceert in gesproken taal en ook de overgrote meerderheid van de in Vlaanderen geboren kinderen met een gehoorverlies in gesproken taal communiceren, brengt de VRT voortdurend mensen met gehoorverlies in beeld, die Vlaamse gebarentaal (VGT) gebruiken. In Vlaanderen zijn er echter slechts een 6000 personen die VGT als hun moedertaal gebruiken. Daarnaast zijn er nog zo’n 7000 horenden die goed vertrouwd zijn met VGT en de taal ook regelmatig gebruiken.
In Engeland is recent (2024) een groot onderzoek afgerond rond het huidige onderwijs en de communicatie van kinderen met gehoorverlies in 2023 en daarin werd vermeld dat in Engeland nog 2% van deze groep voornamelijk in gebarentaal communiceert. Nog 6% gebruikt gebaren ter ondersteuning van het spreken en maar liefst 89% communiceert er voornamelijk in gesproken taal (zie bijlage pagina 11). Ook alle volwassenen die in de loop van hun leven te maken krijgen met een gehoorverlies, worden geen VGT gebruikers, maar blijven communiceren in hun gesproken taal.
Voor alle duidelijkheid: wij zijn niet tegen VGT, integendeel, maar we zouden wel graag hebben dat onze maatschappij een juist beeld krijgt over de huidige populatie van mensen met gehoorverlies.
Al meer dan 25 jaar investeert België bij kinderen en volwassenen met een ernstig gehoorverlies in cochleaire implantaten, om hen de mogelijkheid te geven om in gesproken taal met hun horende omgeving (want 95% van de dove kinderen heeft 2 horende ouders) te communiceren. Bij de kinderen zien we ook dat meer dan 90% van de dove kinderen een cochleair implantaat draagt en dat hiervan 70% naar het gewoon onderwijs gaat (terwijl dit 20 jaar geleden slechts 10% was). België hoort dan ook op dat vlak tot de wereldtop.
In het Wereldhoorrapport dat in 2023 door de WHO werd gepubliceerd, wordt dergelijke aanpak dan ook enorm ondersteund. Zij verwijzen hierbij naar wetenschappelijk onderzoek dat aantoont dat als je vandaag € 1 investeert in goede hoorzorg (goede hoorapparaten en cochleaire implantaten) deze investering 10 jaar later minimum € 10 zal opleveren.
Wij hopen dat jullie zullen begrijpen dat de vertegenwoordigers van deze grote groep van mensen met gehoorverlies (het Vlaams Hoornetwerk) verlangen naar een betere representatie in de media. Ze hopen dat niet altijd de kleine groep VGT-gebruikers in beeld worden gebracht (omdat dit waarschijnlijk meer spectaculair is) en zijn zwaar teleurgesteld dat de overgrote meerderheid niet wordt aanhoord. Het jammere is dat hierdoor de man in de straat een totaal verkeerd beeld krijgt van het huidige functioneren van mensen met gehoorverlies.
Deze topic was ook net het thema van de WHO ter gelegenheid van de voorbije Wereldhoordag van 3 maart 2024: “Changing mindsets: overcoming the challenges posed by societal misperceptions and stigmatizing mindset”.
Het kan toch niet dat een openbare omroep de oproep van de WHO naast zich neerlegt…In tegendeel, het zou hoog tijd moeten zijn voor een degelijke actie op dit vlak. Alle organisaties van het Hoornetwerk Vlaanderen willen hier altijd graag aan meewerken.
Hopelijk worden ze ook eindelijk eens aanhoord.
Vriendelijke groet,
Hoornetwerk Vlaanderen
Voor meer informatie kun je altijd contact nemen met:
-ONICI, Onafhankelijk Informatiecentrum Cochleaire Implantatie, www.onici.be , info@onici.be
-vzw AHOSA (vzw Anders Horen Samen Aanpakken, www.ahosa.be info@ahosa.be
-vzw De negende van, www.denegendevan.be , info@denegendevan.be
-vzw Onder Ons, www.onder-ons.be, onder-ons@skynet.be
-vzw VLOK-CI, www.vlok-ci.eu, vlok-ci-bestuur@googlegroups.com "
